Tìm Về Nỗi Nhớ
Trường Ðinh
Trời dần tàn. Những hạt nắng rơi muộn, từng hạt như ngỡ ngàng trước áng sương chiều len tới, nhường chỗ cho thời gian lên tiếng gọi từ cơn gió Thu tàn và bóng đêm mờ tơ phủ. Đâu đó vài tiếng chim lạc đàn kêu hoang trên đường bay về tổ. Cánh gió lăn tròn vẫy gọi cho những gì còn lại với tháng ngày. Hôm nay đã gần cuối Thu. Lá cây khô đã rụng đầy góc phố. Mưa thật nhiều. Bóng nước đêm ngày giăng mờ khắp nẻo, ướt đẫm những mộ hoang không người thăm viếng.
Vén bước lang thang, lòng con nhuốm một màu chiều như những màu hoàng hôn lữ thứ. Trong những buổi chiều dài, những buổi cuối tàn Thu, con vẫn thường dạo bước theo con đường nhỏ quen thuộc nơi nghĩa trang có những mộ hoang màu cỏ cháy. Mắt vẩn vơ bay theo gió. Những chiếc lá rơi đã vàng úa màu trời. Con người có khác nào chiếc lá, con vẫn thường tự nhủ thế. Từ đâm chồi non, mươn mướt xanh ươm với gió, vui từng ngày nhỏ có những hạt nắng reo, có những cơn mưa rào, có ngọn gió lang thang mơn man trên từng phím lá. Từ những chiều tàn có những hạt sương mờ mượn chỗ nghỉ chân khi bóng đêm về muộn. Những cành lá theo không gian lay động, bay ưu tư theo thời gian gõ cửa từng ngày. Rồi chợt đó, những phút giây ngang chéo, đã vội héo dần khi quá tròn dốc tuổi. Ngay giờ, đang cúi mặt giã từ những đợt lá xanh non vừa hé nụ, bất lực buông thân cùng sương gió, bay bay khắp mặt đường như đưa tiễn người phương xa về nơi vô hạn định. Thân phận người là vậy chẳng khác chi, con đã khẳng quyết một điều như thế. Sự thật cho tất cả mọi sự thể muôn chiều trên mảnh vũ trụ biến sinh không ngừng nghỉ. Trên giòng loạn biến suy tư, con nhớ mông lung từng người, về những người đã đến, về những người đã đi. Lòng nao nao như ưu uất một điều gì khó tả, con như kẻ đang thỏ thẻ chính mình một lời nói cuối: "Vạn thể đã đến với đời ngàn lần và cũng đã giã từ đời ra đi vạn kiếp".
Nhớ ngày nào con còn trên quê hương. Đẹp tuyệt xanh một màu hoa dại trước dốc bờ tuổi nhỏ ngây ngơ. Con đã bước tới một thời mơ mộng đẹp khi còn là đứa học trò khờ. Một chót vót đã qua mà như vẫn còn ngây ngây thoáng. Và giờ đây, con nơi xứ ngoại đã gục đầu bỏ lại quê hương. Con đã bỏ xa người Mẹ già ngoài nẻo gió. Con đã mồ côi quê hương trọn đời còn lại. Con giờ đây như kẻ không nhà còn đâu đất đứng để tự hào về quê hương. Mảnh đất quê Cha già quá tuổi. Tiếng hát quê hương thân yêu ngàn thế kỷ. Con đã sinh làm người từ trên vết thương quê hương đó, đã nhìn thấy đời từ bàn tay Mẹ dắt đưa. Con đã bước theo từng bước chân Cha già dấn bước. Người đã đưa con dạo khắp chốn đời. Người đã dạy con biết bao điều thế nào là cuộc sống, thế nào là kiếp gọi nhân sinh.
Ngày hôm nay, trong buổi chiều tàn Thu lất ngất, con bước từng bước dài, thật dài, nơi có xứ người nhưng không bóng quê hương. Người Mẹ quê nhà giờ đã mờ khuất dạng. Dáng Cha già đã lướt nẻo tro tàn. Con - ngày hôm nay - đâu còn gì lại của sở hữu ngày hôm qua. Con như người bất hạnh đã trở mình cô dại, làm kẻ không Mẹ Cha, không đất nước quê hương dung chứa. Tâm tư con như đang cố quay bước trở lại để mong tìm về quê cũ, nơi có mưa ngâu đang xối tắm, nơi có nắng vàng rực cháy reo vang, nơi có người Mẹ hiền đang héo mòn giấc ngủ, nơi có Cha già đang im bóng mộ hoang.
Bây giờ, con đã tự biết, cuộc đời trần ai. Diễm phúc đời người, là có được những ngày dài gần Mẹ Cha. Tất cả dưới một mái nhà sum vầy, bữa cơm tối ân cần cho nhau từng tiếng nói, chen chúc gọi mời trên từng nhịp ấm yêu thương. Thiêng liêng thay một tiếng làm người được đứng tự hào trên mảnh đất nhỏ quê hương.
Ôi, tiếng Mẹ gọi thật êm đềm, lời Cha nhắn gởi thâm tình nghìn thu. Tất cả những gì từ tiếng nói Mẹ Cha, từ tình thương bao la không bút mực văn tài nào tả xiết. Một tình thương Mẹ, ngàn tình thương Mẹ, bát ngát như đại dương xanh. Một tiếng Mẹ nhắn lòng, ngàn tiếng Mẹ reo vang, ngất cao bờ mây gió trên khắp cùng đồi núi thẳm sâu.
Những điều con biết là những điều đã biết quá trễ. Như muôn đời, cánh thời gian vẫn gõ cửa, người thân đã đi, tóc đã bạc màu đời. Đã 21 năm con xa quê nhà, xa đất Mẹ. Người Mẹ già giờ đây đang dật dờ giấc ngủ đăm chiêu, đang ưu tư mong mỏi ngày về của con trẻ, đang mỏi mòn trông đợi cánh thư xa... Nhưng với con, tất cả đã muộn màng một giấc ngủ chiều Thu. Đây không thể là điều may mắn mà con có thể mơ ước để một lần được trở về nhìn thấy Mẹ. Thời gian đã tung bay. Ngọn thủy triều đã dạt xa như người lữ hành trở về quá trễ. Cơn sóng đã dâng trào như cánh gió đêm đã đổi dạng hình. Người Mẹ già bóng nhỏ giờ đã chìm trong khói gió mênh mông. Ngày dài và thật buồn là ngày Mẹ đi thật xa. Đêm thật dài âm vang tiếng gió, là ngày Mẹ ra đi, là ngày một người con mất Mẹ, là ngày vũ trụ buồn thế kỷ đã quên trôi.
Con thấy bàn tay Mẹ gầy guộc với đời. Dáng Mẹ ngồi buồn bên ngọn đèn mờ bóng tối như đợi chờ một ngọn đuốc hồi sinh. Con thấy tóc Mẹ trắng xóa cả bầu trời quê Nội. Con thấy mắt Mẹ già đã ngàn lệ vẫn còn rơi hoài trên nỗi nhớ. Con muốn thét gào trong tâm trí mù khơi: "Con thương nhớ Mẹ. Con thương nhớ Người. Con thương nhớ những gì đã quá trễ, Mẹ ơi. Con xin gởi đến Mẹ bài thơ từ miền gió – ngày ngọn lửa hồng đã đưa xác Người về Tây Độ”:
“thoảng gió ngàn tám mươi một cõi
sống kiếp đời, ly biệt kiếp đời
như hoa đã nở và đã tàn
chiếc lá vàng rồi cũng nhẹ rơi
từng ngọn tóc bạc màu, đất trời cũng đổi gió
mộng vô thường tạm bợ phút giây trôi
rồi thoáng qua một kiếp chiêm bao vội
ngàn nụ cười bao lần nở
ngàn lệ nồng khóc lẻ biến thiên
một giấc mộng – một vô thường xác kiếp
áng mây bay, mây ngừng bay, ưu hoài
gió hoàng hôn, gió hạ vàng, tẻ nhạt
nụ hoa tàn ru cho giấc ngủ nhạt nhòa thiên thu
thân ngọn cỏ vàng ngã mình gió đổ
hơi thở úa tàn lặng nỗi tịch liêu
… và giây phút ngọn lửa cũng đỏ hồng bừng vỡ
Mẹ hy vọng cuối cùng hơi thở:
sống kiếp đời mới
làm kẻ đi xa
cõi đất lạ
nơi sẽ có những đêm ấm êm cùng sương gió
trên những vùng trời với chút tàn tro…”
Ngày nào đó, con còn ngây ngơ rong chạy. Mẹ đã dạy bao lời để con khôn lớn làm người thế gian, để con mở mắt nhìn cuộc đời hoa nở. Đêm nay, con khao khát thèm kêu tiếng M ẹ. Con mơ ước một lần được gặp Mẹ, dầu chỉ để gặp một lần cuối tiễn Mẹ ra đi. Nhưng nguyện ước con chỉ hình thành trên ký ức. Những sự việc đã qua, thời gian đã chạy, không ai có thể níu về, không ai có thể quay trở ngược. Dẫu chỉ trở về một phút giây để nhìn thấy Mẹ, để ôm Mẹ vào lòng, để nói một lời bằng nước mắt: "Mẹ, con nay đã lớn khôn, con nay đã ý thức được thế nào là tình Mẹ". Nhưng giờ đây, con đã biết được điều để biết, một cách muộn màng như nước đã trôi sông. Đêm nay, con có thể gọi to nghìn lần, có thể thét vỡ không trung, nhưng ai sẽ là người nghe con nói, ai sẽ là người Mẹ của con. Mãi mãi không có ngày trở lại khi một ngày đã quá trễ trôi qua. Như một kẻ đi xa không kịp trở về thì làm gì có thể tìm thâu được những gì đã mất.
“chiếc bóng mưa ngâu
căn nhà ngói cũ
những cụm khói chiều
mây buồn giăng nẻo đường cố quận
hoàng hôn dần tàn
cánh chim bay khuya
ngọn đèn mờ
nỗi niềm tơ lòng vương
tháng năm dài trên nét tuổi đìu hiu
dáng gầy
giọt nước đơn côi
cơn gió lạnh
thổi trời buồn tâm tư
sóng trùng dương
về viễn xứ
gió Thu tiếng gọi đêm sầu
chiếc võng đưa thời gian
tóc nhạt màu cỏ úa
nếp nhăn vầng trán nhỏ
giòng sông bến cũ
trầm tư… hạt nhòa…”
Tất cả như cơn mơ đã vờn trôi sóng nước. Ngọn gió đã bay qua. Thời gian chính nó đã bất lực kiệt cùng không nắm bắt. Giờ có chăng chỉ mớ suy tư vụn để cố tìm về hư ảo. Còn chăng cũng chỉ mờ vết tưởng trong ký ức về chiều. Một ký ức hoen mi ngập đầy tiếc nuối, trải dài những lớp vỡ đau thương. Hỡi ai hãy trả lời câu hỏi: "Sao mãi đợi chờ chưa lên tiếng tìm về với Mẹ với Cha?".
Người đi rồi, mới biết muộn tiếc thương. Người đã qua, mới tìm về niềm nhớ. Khi đang sở hữu một sự vật, không ai ý thức được cái quý báu của nó mà mình đang có, là người Mẹ, là người Cha, là những người thân thương nhất trong cuộc đời. Để rồi, một bóng gió bay qua, một ngọn thời gian tuôn chạy, mọi sự việc đã mờ quá khứ. Phút giây chỉ còn gọi về dĩ vãng bằng đôi mắt tiếc thương. Kiếp sống từ ảo bờ ký ức để quay vòng trở lại, để chụp bắt hoài công những gì đã mất, thì tất cả chỉ còn là dĩ vãng mênh mang một kiếp đời...
Con xin gởi đến Cha bài thơ nước mắt và hoa cỏ từ trái tim và linh hồn cô liêu đang hiu hắt như chực chờ lịm tắt một đời. Con mong Cha được ấm êm nơi vùng đất mới – vùng đất của bình an trong miên viễn trường đời vô tận:
“bóng nước trong mưa mờ trước gió
bay theo hương khói ngát sương chiều
vi vút âm vang người đâu đó
giọt nhỏ theo lời: Cha mến yêu
người ơi, chốn đó, hoa và cỏ
kẻ bước dần xa, gió quạnh hiu…”
Khi Người còn, con chẳng ý thức được sự có mặt của Người, chẳng biết nắm bắt phút giây thiêng liêng đó, để nhìn thấy được tình cao cả của Mẹ Cha. Con đã không ý thức được lớp bề sự thật ngay trong phút giây thực tại. Để giờ đây, tủi hổ cánh gió bay, cửa thời gian đã vỡ, tất cả đã qua như sương rơi thoáng gió. Còn để lại đây đêm nay những lớp vờn ký ức nung xé gan lòng, bởi những nuối tiếc một chuyến tàu đã trễ.
Hai mươi mốt năm, ngày hôm đó, 1980, con đã rời bỏ quê hương yêu dấu, đã gục mặt cúi đầu ra đi, đã lên tiếng làm kẻ chạy tìm tự do, để lại Mẹ Cha già quạnh quẽ bên bờ vắng. Đêm đó, Mẹ đã nhỏ lệ buồn ly biệt, Cha đã rơi nước mắt chia phôi. Những giây phút bên nhau đã vụt bay như chớp mắt. Ngày chia tay thật ngắn nhưng đêm buồn thật dài trên con tàu ra khơi sóng gió. Con thương tiếc chuỗi ngày quá khứ. Con nắm bắt trở về hoài vọng. Bức tường thời gian như tâm tư đã vỡ, một kẻ hoài công bước lỡ tìm về…
Trên từng bước chân phiêu dạt xứ người, trên từng bước chân lãng du cát sỏi, con giờ đây với bàn tay bất lực trước khung trời dĩ vãng chia phôi. Đôi mắt hoài mong như nụ hoa cằn héo, không đủ sức dựng lại thời gian. Chỉ còn con tim để gởi trao bao điều tự nhủ theo gió Thu chiều, để vươn lớn mình trong sương lạnh, để giăng hạt nhòa về giòng sông cũ, để tìm về quê hương đã mất một lần. Con đang cố truy thăng ký ức nhòa để mong tìm lại dáng Mẹ hiền. Tâm tư con như cánh gió chiều nghiệt ngã đang tuôn mình trên khắp mộ hoang, đang cố mỏi tìm về trên những nghĩa trang xanh, những ngôi mộ đầy cỏ dại, để tự hỏi chính mình trong vô vọng: "Ngôi mộ nào là ngôi mộ của Cha yêu ? ".
Trái tim là nụ hoa hồng, là tiếng hát mưa ngâu, là món quà nước mắt từ những người con xa xứ xin dâng lên Mẹ Cha. Những nụ hồng đã ngập đầy suối lệ, đã rơi thật nhiều, đã sầu vương muôn đời tự biết rằng quá trễ... mà con đây, không phải là kẻ đầu tiên đã thấy được ngọn gió chiều. Con xin dâng lên Mẹ, con xin dâng lên Cha, những người thân nhất trong cuộc đời mà con đã mất, như quê hương con đã mất một lần. Con xin ca bài ca thống khổ từ lớp người còn bỏ lại sau lưng. Con xin dâng lên người, tất cả những người Cha đơn côi nơi cổ mộ hoang tàn. Con xin dâng lên Mẹ, tất cả những người Mẹ cô sầu bên khung cửa rêu xanh. Nụ hồng nầy, ngàn nụ hồng nầy, từ trái tim và giòng nước mắt, xin dâng lên tất cả những Mẹ già đơn côi đang mong mỏi một ngày về từ đàn con trẻ tha phương xứ ngoại.
Con nguyện thề với lòng: "Mưa còn rơi, gió đêm còn miệt mài, thì mắt đêm không bao giờ khô lệ trong tất cả những phút giây thương nhớ Mẹ Cha già". Con như cơn gió xưa nhớ về quê nhà đang nghìn trùng nghiệt ngã trên những khổ đau cuộc đời mà thế kỷ đã buông rơi không tiếng nói.
Con mong cầu với trăng sao, nguyện cầu với mây gió, mong ước tháng ngày những nụ hồng vẫn tươi nở trên tất cả những gì sinh biến từ vũ trụ nầy. Tất cả và tất cả sẽ là những người bạn đời đem nguồn vui đến cho Mẹ Cha, cho tất cả những người Mẹ, những người Cha, đã khuất bóng đơn côi ngàn thế kỷ. Tất cả những niềm vui sẽ có là chiếc khăn tay lau khô lệ, là con tàu ra khơi đưa người về cõi gió, về chốn xa có sức ấm tình người. Con, hai tay dâng Mẹ Cha nụ hồng, từ trái tim và linh hồn đang chết tắt, xin Mẹ Cha hãy ấm êm nơi vùng đất mới, vùng đất của bình an và vô kỷ. Nơi đó, từng đêm, sẽ có những người con nguyện cầu. Nơi đó, sẽ có tiếng trăng reo bên tai Mẹ lời ca thiết tha. Nơi đó, sẽ có gió sương về với Cha, như niềm vui trong những ngày dài con trẻ còn chạy đùa thơ dại. Và nơi đó... sẽ có tiếng hát muôn đời của những người con viễn xứ, như món quà ru đêm ngủ... theo thời gian tuôn chảy mãi không ngừng...
Trường Ðinh